9 grudnia Rada UE uzgodniła mandat do negocjacji z Parlamentem Europejskim w sprawie dyrektywy o przestępstwach przeciwko środowisku.
Dzięki dyskusjom na forum Rady, jesteśmy o krok bliżej do wypracowania instrumentu prawnego służącego ochronie środowiska. Musimy postawić przed sądem te osoby i organizacje, które czerpią korzyści z działań zagrażających naszemu zdrowiu i szkodzących naszym ekosystemom. Ochrona środowiska to jedno z kluczowych wyzwań dla naszego pokolenia, zarówno w UE jak i na całym świecie. – Pavel Blažek, czeski minister sprawiedliwości
Akt ma celu poprawę prowadzenia dochodzeń w sprawie przestępstw przeciwko środowisku i ich ścigania. Dokładniej definiuje się w nim przestępstwa przeciwko środowisku i dodaje ich nowe rodzaje. Zharmonizowano poziom kar dla osób fizycznych i po raz pierwszy – również dla osób prawnych.
Zamiast dziewięciu przestępstw przewidzianych obecnie w europejskim prawie karnym w mandacie negocjacyjnym zdefiniowano ich dwadzieścia, tym samym poszerzając i doprecyzowując zakres zakazanych działań szkodzących środowisku. Nowo dodane przestępstwa to m.in.: nielegalny handel drewnem, który jest główną przyczyną wylesiania w niektórych rejonach świata, nielegalny recykling zanieczyszczających części statków oraz poważne naruszenia przepisów dotyczących chemikaliów.
Wobec osób fizycznych, które popełniły jeden z wymienionych w akcie czynów, przewiduje się następujące kary:
- dla przestępstw umyślnych skutkujących śmiercią osoby – maksymalny wymiar kary pozbawienia wolności w wysokości 10 lat
- dla przestępstw będących skutkiem co najmniej rażącego niedbalstwa skutkujących śmiercią osoby – maksymalny wymiar kary pozbawienia wolności w wysokości co najmniej 5 lat
- dla pozostałych przestępstw umyślnych objętych przedmiotowymi przepisami – maksymalny wymiar kary pozbawienia wolności w wysokości co najmniej 5 lat lub co najmniej 3 lat.
Wobec osób prawnych przewiduje się następujące kary:
- dla najpoważniejszych przestępstw – maksymalna grzywna w wysokości co najmniej 5% całkowitego światowego obrotu uzyskanego przez osobę prawną lub alternatywnie 40 mln EUR
- dla wszystkich pozostałych przestępstw – maksymalna grzywna w wysokości co najmniej 3% całkowitego światowego obrotu uzyskanego przez osobę prawną lub alternatywnie 24 mln EUR.
Możliwe jest podjęcie dodatkowych środków, w tym obowiązek przywrócenia środowiska do stanu poprzedniego lub obowiązek rekompensaty kosztów związanych ze szkodą dla środowiska, pozbawienie dostępu do finansowania publicznego lub cofnięcie zezwoleń i upoważnień.
Dodatkowo w akcie przewiduje się konieczność zapewnienia szkoleń dla osób zajmujących się wykrywaniem i ściganiem przestępstw przeciwko środowisku oraz dochodzeniami w ich sprawie, a także konieczność przydziału stosownych zasobów. Akt zawiera również przepisy dotyczące wsparcia i pomocy osobom zgłaszającym przestępstwa przeciwko środowisku, obrońcom środowiska i osobom poszkodowanym w wyniku przestępstw przeciwko środowisku.
